Ontwerpopgave: gebouw als stedelijke katalysator:
Op het Javaplein te Amsterdam Oost wordt er een ontwerponderzoek gedaan naar de
mogelijkheden van ‘stedelijke regeneratie’. Het Javaplein is een van de, door het huidige kabinet
aangewezen, 40 ‘probleemwijken’.
Onderzoek dient gepleegd te worden naar de bestaande kwaliteiten en problemen in deze wijk en daarnaast het ontwikkelen van ideeën en ontwerpvoorstellen op stedenbouwkundig,
programmatisch en architectonische niveau voor een nieuw openbaar gebouw en (eventuele)
buitenruimten.
Het eerste kwartaal staat in het teken van de analyse en conceptvorming van de
stedenbouwkundige en maatschappelijke context van de opgave, het programma en haar
economische haalbaarheid en van bestaande gebouwen en precedenten (typologie). Het product
van het eerste kwartaal is een stedenbouwkundig programma en schetsontwerp voor de locatie (en directe omgeving) en een architectonische uitwerking van een essentieel ruimtelijk onderdeel. De nadruk ligt in deze periode op de relatie architectuur – Real Estate & Housing – stedenbouw. Dit betreft de schaalniveaus ‘gebouw versus stad’.
In het tweede kwartaal wordt het schetsontwerp verder verfijnd op een manier dat de kritiek op de productie in het eerste kwartaal wordt verwerkt, hetgeen moet uitmonden in een presentatie van hoog niveau: duidelijke, strategische tekeningen op VO niveau en een overtuigende mondelinge, visuele en schriftelijke toelichting.
Bij het bouwtechnologische ontwerpen gebeurt het uitwerken van het schetsontwerp van het eerste kwartaal met het oog op de integratie van bouwtechnologische aspecten zoals materialisatie, constructie en klimaat en het nadenken over de relatie conceptdetail van het ontwerp. In het 2e kwartaal wordt er ingezoomd op het ontwerp.
Tijdens de uitwerking zal meerdere malen de aandacht van het ene aspect naar het andere
(moeten) worden verlegd. In een geslaagd ontwerp komen alle aspecten aan bod en versterken ze elkaar.
Interpretatie.
Het is belangrijk dat het Javaplein zijn identiteit weer terug krijgt en het hart wordt van de Indische Buurt.
Aspecten als het creëren van groenvoorzieningen en het creëren van kunst en
cultuurvoorzieningen zijn belangrijk voor een gebied als deze. Cultuur maakt een stad / gebied
onderscheidend en zorgt voor identiteit.
Door het segregeren van de gesloten woonblokken het creëren van een herkenningspunt voor de
wijk en de bibliotheek moet samenkomst door bewoners op het plein en park een centrale rol gaan innemen.
Daarnaast vindt ik dat een bibliotheek, van oudsher toch een ‘’intellectuele en stoffige leeszaal’’,
verworven is tot een plaats waar mensen niet alleen heen gaan om er kennis te vergaren, maar ook om er te verblijven. De bibliotheek van nu is nu een van de belangrijkste plekken van de stad geworden: een cultureel baken, een kenniscentrum, een plek van inspiratie.
Daarom is het belangrijk dat de bibliotheek van vandaag niet alleen het boek als identiteit heeft
maar dat het gebouw ook dienst moet doen van inspiratie, ontmoeting en uitwisseling.
De nieuwe bibliotheek moet een gebouw zijn waar je de hele dag zou willen en kunnen verblijven.
